ख़ुशी Happiness ਖੁਸ਼ੀ

ख़ुशी 

दूर कहीं से आवाज़ आई  

आवाज़ हो जैसे कि तेरी

कानों ने एक आह भर ली 

कांपने लगी ज़िंदगी सयानी 

ख़ुशी अंजानी हाथ छुड़ा के 

दोनों छोटी बाहें फैला के 

ऐसे भागी जैसे कोई 

बच्ची दौड़े नंगे पाँव उठा के 

पहला काँटा संस्कार का 

दूसरा काँटा लोक लाज का 

तीसरा काँटा धन दौलत का 

ख़तरे, कईं नुकीले किरचे

किरचे - splinters

तलिओं से काँटे निकालती 

उँगलियाँ घुटती लहू पोंछती 

मीलों-मीलों पैर लाँघती 

आ पहुँची ख़ुशी नम्र सी 

अगला पैर आगे को जाए 

पिछला पैर पीछे को आए  

आवाज़, जैसे सचमुच तेरी 

नज़र, जैसी बड़ी बेगानी 

दुविधा का तीखा काँटा 

एड़ी में कुछ ऐसे चुभा  

अक्ल इल्म का नाख़ून हारा 

घुस गया कहाँ तक अंदर 

इल्म - wisdom

सारा पैर सूजता जाए 

ज़हर सा फ़ैलता जाए 

हक्की-बक्की ज़मीं पे बैठी 

रोने लगी ख़ुशी बेचारी  

Happiness

Somewhere faraway

          I heard a voice 

          just like yours

My ears sighed

          my life trembled

          & lost its poise

Happiness

          innocent as a child 

          let go of my hand 

Ran to your voice

          feet bare

          arms open wide

First came the thorn of tradition

          second, the thorn of reputation

          third, the thorns of wealth & status

Risks lay on the path

          like splinters

Pulling her thorns

          rubbing her feet

          & wiping her blood

She arrived

          limping across 

          many miles

She stands 

          with her limbs 

          helter skelter

Her voice is just like yours

          but her eyes are 

          those of a stranger

The sharp thorn of dilemma

          has dug so deep 

          in her sole 

That with her nail of wisdom

         she doesn't know 

         how to pull it out

Her foot is swollen

          poison slowly 

          seeping

Puzzled, innocent happiness

          sits on the ground 

          weeping 

खुशी 

दूरों किधरों 'वाज सुणीवी 

'वाज जिस तर्हां तेरी होवे 

कंनां ने इक हउका भरिआ 

कंबण लੱगी जिंद सिआणी  ...

खुशी अंजाणी हੱथ छुडा के 

दोवें निੱकीआं बाहवां अੱडी 

ईकण भੱजी जीकण कोई 

बालड़ी दौड़े पैरों वाहणी  ...

 पैरों वाहणी  - naked feet

पहिला कंडां संसकार दा 

दूजा कंडां लोक लाज दा 

तीजा कंडां धन दौलत दा 

ख़तरे, जीकण कई छिलतरां  ...

तलीआं विचों कंडे कੱढदी 

पोटे घुੱटदी लहू पूंझदी 

मीलां-मीलां पैर लगांदी 

अੱपड़ पहुंची खुशी निमाणी 

पोटे - digits of a hand

अੱपड़ - to arrive

निमाणी - humble

अगला पैर अगांह नूं जावे 

पिछला पैर पिछांह नूं जावे 

'वाज, जिस तर्हां असलों तेरी 

नज़र, जिस तर्हां बड़ी बिगानी  ...

दोचिੱती दा तिੱखा कंडा 

अੱडी दे विच ईकण चुੱभा 

अकल इलम दा नहुं हारिआ 

खुੱभ गिआ है किथों ताणी  !

दोचिੱती - dilemma, double minded

सारा पैर सुੱजदा जावे 

ज़हिर जिहा फैलदा जावे 

हੱकी बੱकी भुंजे बैठी 

रोण लੱग पई खुशी अंवाणी 

अंवाणी - innocent, child like

ਖੁਸ਼ੀ 

ਦੂਰੋਂ ਕਿਧਰੋਂ 'ਵਾਜ ਸੁਣੀਵੀ 

'ਵਾਜ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੇਰੀ ਹੋਵੇ 

ਕੰਨਾਂ ਨੇ ਇਕ ਹਉਕਾ ਭਰਿਆ 

ਕੰਬਣ ਲੱਗੀ ਜਿੰਦ ਸਿਆਣੀ  ...

ਖੁਸ਼ੀ ਅੰਜਾਣੀ ਹੱਥ ਛੁਡਾ ਕੇ 

ਦੋਵੇਂ ਨਿੱਕੀਆਂ ਬਾਹਵਾਂ ਅੱਡੀ 

ਈਕਣ ਭੱਜੀ ਜੀਕਣ ਕੋਈ 

ਬਾਲੜੀ ਦੌੜੇ ਪੈਰੋਂ ਵਾਹਣੀ  ...

 ਪੈਰੋਂ ਵਾਹਣੀ  - naked feet

ਪਹਿਲਾ ਕੰਡਾਂ ਸੰਸਕਾਰ ਦਾ 

ਦੂਜਾ ਕੰਡਾਂ ਲੋਕ ਲਾਜ ਦਾ 

ਤੀਜਾ ਕੰਡਾਂ ਧਨ ਦੌਲਤ ਦਾ 

ਖ਼ਤਰੇ, ਜੀਕਣ ਕਈ ਛਿਲਤਰਾਂ  ...

ਤਲੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਕੰਡੇ ਕੱਢਦੀ 

ਪੋਟੇ ਘੁੱਟਦੀ ਲਹੂ ਪੂੰਝਦੀ 

ਮੀਲਾਂ-ਮੀਲਾਂ ਪੈਰ ਲਗਾਂਦੀ 

ਅੱਪੜ ਪਹੁੰਚੀ ਖੁਸ਼ੀ ਨਿਮਾਣੀ 

ਪੋਟੇ - digits of a hand

ਅੱਪੜ - to arrive

ਨਿਮਾਣੀ - humble

ਅਗਲਾ ਪੈਰ ਅਗਾਂਹ ਨੂੰ ਜਾਵੇ 

ਪਿਛਲਾ ਪੈਰ ਪਿਛਾਂਹ ਨੂੰ ਜਾਵੇ 

'ਵਾਜ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸਲੋਂ ਤੇਰੀ 

ਨਜ਼ਰ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੜੀ ਬਿਗਾਨੀ  ...

ਦੋਚਿੱਤੀ ਦਾ ਤਿੱਖਾ ਕੰਡਾ 

ਅੱਡੀ ਦੇ ਵਿਚ ਈਕਣ ਚੁੱਭਾ 

ਅਕਲ ਇਲਮ ਦਾ ਨਹੁੰ ਹਾਰਿਆ 

ਖੁੱਭ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਥੋਂ ਤਾਣੀ  !

ਦੋਚਿੱਤੀ - dilemma, double minded

ਸਾਰਾ ਪੈਰ ਸੁੱਜਦਾ ਜਾਵੇ 

ਜ਼ਹਿਰ ਜਿਹਾ ਫੈਲਦਾ ਜਾਵੇ 

ਹੱਕੀ ਬੱਕੀ ਭੁੰਜੇ ਬੈਠੀ 

ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਈ ਖੁਸ਼ੀ ਅੰਵਾਣੀ 

ਅੰਵਾਣੀ - innocent, child like

Khuśī 

dūrōṁ kidharōṁ'vāja suṇīvī 

'vāja jisa tar'hāṁ tērī hōvē 

kanāṁ nē ika ha'ukā bhari'ā 

kabaṇa lagī jida si'āṇī  ...

Khuśī ajāṇī hatha chuḍā kē 

dōvēṁ nikī'āṁ bāhavāṁ aḍī 

īkaṇa bhajī jīkaṇa kō'ī 

bālaṛī dauṛē pairōṁ vāhaṇī  ...

 Pairōṁ vāhaṇī  - naked feet

pahilā kaḍāṁ sasakāra dā 

dūjā kaḍāṁ lōka lāja dā 

tījā kaḍāṁ dhana daulata dā 

ḵẖatarē, jīkaṇa ka'ī chilatarāṁ  ...

Talī'āṁ vicōṁ kaḍē kaḍhadī 

pōṭē ghuṭadī lahū pūjhadī 

mīlāṁ-mīlāṁ paira lagāndī 

apaṛa pahucī khuśī nimāṇī 

pōṭē - digits of a hand

apaṛa - to arrive

nimāṇī - humble

agalā paira agānha nū jāvē 

pichalā paira pichānha nū jāvē 

'vāja, jisa tar'hāṁ asalōṁ tērī 

nazara, jisa tar'hāṁ baṛī bigānī  ...

Dōcitī dā tikhā kaḍā 

aḍī dē vica īkaṇa cubhā 

akala ilama dā nahu hāri'ā 

khubha gi'ā hai kithōṁ tāṇī  !

Dōcitī - dilemma, double minded

sārā paira sujadā jāvē 

zahira jihā phailadā jāvē 

hakī bakī bhujē baiṭhī 

rōṇa laga pa'ī khuśī avāṇī 

avāṇī - innocent, child like

khushee 

door kaheen se aavaaz aaee  

aavaaz ho jaise ki teree

kaanon ne ek aah bhar lee 

kaampane lagee zindagee sayaanee 

khushee anjaanee haath chhuda ke 

donon chhotee baahen phaila ke 

aise bhaagee jaise koee 

bachchee daude nange paanv utha ke 

pahala kaanta sanskaar ka 

doosara kaanta lok laaj ka 

teesara kaanta dhan daulat ka 

khatare, kaeen nukeele kirache

kirache - splintairs

talion se kaante nikaalatee 

ungaliyaan ghutatee lahoo ponchhatee 

meelon-meelon pair laanghatee 

aa pahunchee khushee namr see 

agala pair aage ko jae 

pichhala pair peechhe ko aae  

aavaaz, jaise sachamuch teree 

nazar, jaisee badee begaanee 

duvidha ka teekha kaanta 

edee mein kuchh aise chubha  

akl ilm ka naakhoon haara 

ghus gaya kahaan tak andar 

ilm - wisdom

saara pair soojata jae 

zahar sa failata jae 

hakkee-bakkee zameen pe baithee 

rone lagee khushee bechaaree