ख़ुशी
दूर कहीं से आवाज़ आई
आवाज़ हो जैसे कि तेरी
कानों ने एक आह भर ली
कांपने लगी ज़िंदगी सयानी
ख़ुशी अंजानी हाथ छुड़ा के
दोनों छोटी बाहें फैला के
ऐसे भागी जैसे कोई
बच्ची दौड़े नंगे पाँव उठा के
पहला काँटा संस्कार का
दूसरा काँटा लोक लाज का
तीसरा काँटा धन दौलत का
ख़तरे, कईं नुकीले किरचे
किरचे - splinters
तलिओं से काँटे निकालती
उँगलियाँ घुटती लहू पोंछती
मीलों-मीलों पैर लाँघती
आ पहुँची ख़ुशी नम्र सी
अगला पैर आगे को जाए
पिछला पैर पीछे को आए
आवाज़, जैसे सचमुच तेरी
नज़र, जैसी बड़ी बेगानी
दुविधा का तीखा काँटा
एड़ी में कुछ ऐसे चुभा
अक्ल इल्म का नाख़ून हारा
घुस गया कहाँ तक अंदर
इल्म - wisdom
सारा पैर सूजता जाए
ज़हर सा फ़ैलता जाए
हक्की-बक्की ज़मीं पे बैठी
रोने लगी ख़ुशी बेचारी
Happiness
Somewhere faraway
I heard a voice
just like yours
My ears sighed
my life trembled
& lost its poise
Happiness
innocent as a child
let go of my hand
Ran to your voice
feet bare
arms open wide
First came the thorn of tradition
second, the thorn of reputation
third, the thorns of wealth & status
Risks lay on the path
like splinters
Pulling her thorns
rubbing her feet
& wiping her blood
She arrived
limping across
many miles
She stands
with her limbs
helter skelter
Her voice is just like yours
but her eyes are
those of a stranger
The sharp thorn of dilemma
has dug so deep
in her sole
That with her nail of wisdom
she doesn't know
how to pull it out
Her foot is swollen
poison slowly
seeping
Puzzled, innocent happiness
sits on the ground
weeping
खुशी
दूरों किधरों 'वाज सुणीवी
'वाज जिस तर्हां तेरी होवे
कंनां ने इक हउका भरिआ
कंबण लੱगी जिंद सिआणी ...
खुशी अंजाणी हੱथ छुडा के
दोवें निੱकीआं बाहवां अੱडी
ईकण भੱजी जीकण कोई
बालड़ी दौड़े पैरों वाहणी ...
पैरों वाहणी - naked feet
पहिला कंडां संसकार दा
दूजा कंडां लोक लाज दा
तीजा कंडां धन दौलत दा
ख़तरे, जीकण कई छिलतरां ...
तलीआं विचों कंडे कੱढदी
पोटे घुੱटदी लहू पूंझदी
मीलां-मीलां पैर लगांदी
अੱपड़ पहुंची खुशी निमाणी
पोटे - digits of a hand
अੱपड़ - to arrive
निमाणी - humble
अगला पैर अगांह नूं जावे
पिछला पैर पिछांह नूं जावे
'वाज, जिस तर्हां असलों तेरी
नज़र, जिस तर्हां बड़ी बिगानी ...
दोचिੱती दा तिੱखा कंडा
अੱडी दे विच ईकण चुੱभा
अकल इलम दा नहुं हारिआ
खुੱभ गिआ है किथों ताणी !
दोचिੱती - dilemma, double minded
सारा पैर सुੱजदा जावे
ज़हिर जिहा फैलदा जावे
हੱकी बੱकी भुंजे बैठी
रोण लੱग पई खुशी अंवाणी
अंवाणी - innocent, child like
ਖੁਸ਼ੀ
ਦੂਰੋਂ ਕਿਧਰੋਂ 'ਵਾਜ ਸੁਣੀਵੀ
'ਵਾਜ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੇਰੀ ਹੋਵੇ
ਕੰਨਾਂ ਨੇ ਇਕ ਹਉਕਾ ਭਰਿਆ
ਕੰਬਣ ਲੱਗੀ ਜਿੰਦ ਸਿਆਣੀ ...
ਖੁਸ਼ੀ ਅੰਜਾਣੀ ਹੱਥ ਛੁਡਾ ਕੇ
ਦੋਵੇਂ ਨਿੱਕੀਆਂ ਬਾਹਵਾਂ ਅੱਡੀ
ਈਕਣ ਭੱਜੀ ਜੀਕਣ ਕੋਈ
ਬਾਲੜੀ ਦੌੜੇ ਪੈਰੋਂ ਵਾਹਣੀ ...
ਪੈਰੋਂ ਵਾਹਣੀ - naked feet
ਪਹਿਲਾ ਕੰਡਾਂ ਸੰਸਕਾਰ ਦਾ
ਦੂਜਾ ਕੰਡਾਂ ਲੋਕ ਲਾਜ ਦਾ
ਤੀਜਾ ਕੰਡਾਂ ਧਨ ਦੌਲਤ ਦਾ
ਖ਼ਤਰੇ, ਜੀਕਣ ਕਈ ਛਿਲਤਰਾਂ ...
ਤਲੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਕੰਡੇ ਕੱਢਦੀ
ਪੋਟੇ ਘੁੱਟਦੀ ਲਹੂ ਪੂੰਝਦੀ
ਮੀਲਾਂ-ਮੀਲਾਂ ਪੈਰ ਲਗਾਂਦੀ
ਅੱਪੜ ਪਹੁੰਚੀ ਖੁਸ਼ੀ ਨਿਮਾਣੀ
ਪੋਟੇ - digits of a hand
ਅੱਪੜ - to arrive
ਨਿਮਾਣੀ - humble
ਅਗਲਾ ਪੈਰ ਅਗਾਂਹ ਨੂੰ ਜਾਵੇ
ਪਿਛਲਾ ਪੈਰ ਪਿਛਾਂਹ ਨੂੰ ਜਾਵੇ
'ਵਾਜ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸਲੋਂ ਤੇਰੀ
ਨਜ਼ਰ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੜੀ ਬਿਗਾਨੀ ...
ਦੋਚਿੱਤੀ ਦਾ ਤਿੱਖਾ ਕੰਡਾ
ਅੱਡੀ ਦੇ ਵਿਚ ਈਕਣ ਚੁੱਭਾ
ਅਕਲ ਇਲਮ ਦਾ ਨਹੁੰ ਹਾਰਿਆ
ਖੁੱਭ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਥੋਂ ਤਾਣੀ !
ਦੋਚਿੱਤੀ - dilemma, double minded
ਸਾਰਾ ਪੈਰ ਸੁੱਜਦਾ ਜਾਵੇ
ਜ਼ਹਿਰ ਜਿਹਾ ਫੈਲਦਾ ਜਾਵੇ
ਹੱਕੀ ਬੱਕੀ ਭੁੰਜੇ ਬੈਠੀ
ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਈ ਖੁਸ਼ੀ ਅੰਵਾਣੀ
ਅੰਵਾਣੀ - innocent, child like
Khuśī
dūrōṁ kidharōṁ'vāja suṇīvī
'vāja jisa tar'hāṁ tērī hōvē
kanāṁ nē ika ha'ukā bhari'ā
kabaṇa lagī jida si'āṇī ...
Khuśī ajāṇī hatha chuḍā kē
dōvēṁ nikī'āṁ bāhavāṁ aḍī
īkaṇa bhajī jīkaṇa kō'ī
bālaṛī dauṛē pairōṁ vāhaṇī ...
Pairōṁ vāhaṇī - naked feet
pahilā kaḍāṁ sasakāra dā
dūjā kaḍāṁ lōka lāja dā
tījā kaḍāṁ dhana daulata dā
ḵẖatarē, jīkaṇa ka'ī chilatarāṁ ...
Talī'āṁ vicōṁ kaḍē kaḍhadī
pōṭē ghuṭadī lahū pūjhadī
mīlāṁ-mīlāṁ paira lagāndī
apaṛa pahucī khuśī nimāṇī
pōṭē - digits of a hand
apaṛa - to arrive
nimāṇī - humble
agalā paira agānha nū jāvē
pichalā paira pichānha nū jāvē
'vāja, jisa tar'hāṁ asalōṁ tērī
nazara, jisa tar'hāṁ baṛī bigānī ...
Dōcitī dā tikhā kaḍā
aḍī dē vica īkaṇa cubhā
akala ilama dā nahu hāri'ā
khubha gi'ā hai kithōṁ tāṇī !
Dōcitī - dilemma, double minded
sārā paira sujadā jāvē
zahira jihā phailadā jāvē
hakī bakī bhujē baiṭhī
rōṇa laga pa'ī khuśī avāṇī
avāṇī - innocent, child like
khushee
door kaheen se aavaaz aaee
aavaaz ho jaise ki teree
kaanon ne ek aah bhar lee
kaampane lagee zindagee sayaanee
khushee anjaanee haath chhuda ke
donon chhotee baahen phaila ke
aise bhaagee jaise koee
bachchee daude nange paanv utha ke
pahala kaanta sanskaar ka
doosara kaanta lok laaj ka
teesara kaanta dhan daulat ka
khatare, kaeen nukeele kirache
kirache - splintairs
talion se kaante nikaalatee
ungaliyaan ghutatee lahoo ponchhatee
meelon-meelon pair laanghatee
aa pahunchee khushee namr see
agala pair aage ko jae
pichhala pair peechhe ko aae
aavaaz, jaise sachamuch teree
nazar, jaisee badee begaanee
duvidha ka teekha kaanta
edee mein kuchh aise chubha
akl ilm ka naakhoon haara
ghus gaya kahaan tak andar
ilm - wisdom
saara pair soojata jae
zahar sa failata jae
hakkee-bakkee zameen pe baithee
rone lagee khushee bechaaree